تجهیزات حفاظت از بدن
تجهیزات حفاظت از بدن:
لباسهای حفاظتی (لباسکار):
لباس کار به عنوان یکی از وسایل استحفاظی فردی مطرح میباشد و کلیه کارکنان باید با لباس کار مناسب محل کارشان در آنجا حضور بعمل آورند. لباسکار کارکنان دارای خصوصیات ذیل بوده و مطابق مقررات ذیل در اختیار کارکنان قرار میگیرند.
معمولاً لباسکار به عنوان یک پوشش سراسری تنه، دست و پاها را در مقابل شرایط محیطی حفاظت میکند. ساده ترین شکل لباسکار در دو فرم ظاهری بلوز و شلوار یا کاپشن و شلوار (دو تکه) و نوع یکسره (بیلرسوت) و از جنس الیاف طبیعی (پلی استر پنبه) و یا درصدی الیاف طبیعی و مصنوعی (فیلامن ویسکوز) و در مواردی تماماً از الیاف شیمیایی و صنعتی تولید میشود. بدیهی است هر چه الیاف بکار رفته شده در پارچه طبیعی تر باشد، تبادل حرارتی آن آسانتر و لباس به اصطلاح خنک تر است. البسه اختصاصی در مشاغل ویژه و نیز فصول سرد که از جمله میتوان لباس عایق سرما و رطوبت مخصوص سردخانهها، لباس نسوز مخصوص حرارت کورههای ذوب و لباس ضد حریق از جنس پارچههای PVC را نام برد. لباس حفاظتی در برابر گرما از الیاف مخصوصی با پوشش آلومینیوم که تا 90% اشعه مادون قرمز را برگشت میدهد، ساخته شده و به منظور کار در مجاورت کورهها و فرآیندهای حرارتی استفاده میشود.
خصوصیات کلی لباس کار:
آرم و علائم لباس کار:
1. شکل آرم به صورت دلخواه در بالا و نام شرکت در زیر آن لحاظ میگردد.
2. رنگ زمینه آرم جهت مشخص کردن واحدهای مختلف باید مشخص باشد.
3. اندازه آرم معمولا 7 سانتی متر در نظر گرفته میشود.
4. جنس آرم با استفاده از چاپ سیلک اسکرین مرغوب و ثابت با رنگهای قید شده بر اساس سفارش مشتری روی پارچه تهیه میشود.
5. محل نصب آرم روی جیب سمت چپ بالای تنه لباس کار میباشد.
6. چاپ و یا گلدوزی آرم بر روی پشت لباس یا برگه روی زیپ لباسکار و یا برگه پیراهن و یا بصورت بازو بند و... صورت میگیرد.
جنس لباس کار:
1. جنس پارچه با توجه به شرایط کار و لزوم ظاهر لباس از نظر مقاومت در مقابل چروکیدگی و نیز عدم تولید الکتریسیته ساکن از مخلوط حدود 70% پنبه و 30% پلی استر و با وزن gr/m2 320 تا gr/m2 420 و با توجه به شرایط اقلیمی و فصول مختلف در نظر گرفته شود. در شرایطی که احتمال سوختن لباس کار در اثر ریختن پلیسه و یا تحت تأثیر حرارت زیاد وجود دارد (مانند لباس کار جوشکاری) ، جنس لباس کار بایستی 90% پنبه باشد (کتــان) .
2. به منظور استحکام بیشتر از پارچه با بافت کج راه با تراکم بالا (2 تار و یک پود) و نخ چهل دولا از نوع رینگ (Ring ) و بافت کارخانجات نساجی معتبر داخلی استفاده میگردد.
3. به منظور دوام بیشتر رنگ و پیشگیری از رنگ دادن پارچه پس از شستشو و همچنین جلوگیری از آب رفتن پارچه از رنگهای راکتیو (Reactive ) در رنگرزی پارچه استفاده میشود. (طبق دستورالعملهای کارخانجات نساجی)
4. با انتخاب پارچه مرغوب و اعلاء، و بکار بردن دوخت محکم و نیز چرخکاری دوبله درزها، لباس کار بادوام تولید میگردد.
5. با استفاده از الگوی مناسب، لباسکار شکیل و خوش دوخت و در اندازههای استاندارد تهیه میشود.
طرح و رنگ لباس کار کارکنان:
طرح و رنگ لباس کار کارکنان شرکتها معمولا بر حسب نوع سمت و کار در واحدهای مختلف به منظور شناسایی و کنترلهای لازم از نظر ایمنی به شرح ذیل میباشد:
ردیف |
نام سمت و موقعیت |
نوع و رنگ لباس کار |
1 |
مدیران، رئیس و معاون مجتمع، رؤسا و معاونین بلافصل |
سه تکه شامل کاپشن (ترجیحاً سرمهای) ، شلوار به رنگ طوسی، پیراهن به رنگ طوسی روشن |
2 |
رئیس و معاون ایمنی و آتش نشانی، رئیس و سرپرستان و افسران آتش نشانی |
کاپشن سرمهای، شلوار به رنگ سرمهای و پیراهن به رنگ سفید |
3 |
رئیس و سرپرست و کارکنان ایمنی |
لباس دو تکه (کاپشن و شلوار) با رنگ زمینه آبی و یقه سرآستین و زیپ کاپشن به رنگ زرد |
4 |
سایر کارکنان ایمنی و آتش نشانی |
لباس یکسره (بیلر سوت) آبی و یقه و سر آستینی و زیپ به رنگ قرمز |
5 |
رؤساء، سرپرستان و نوبتکاران ارشد واحدهای بهره برداری |
لباس دو تکه (کاپشن و شلوار) با رنگ طوسی |
6 |
سایر کارکنان بهره برداری |
لباس کار یکسره (بیلر سوت) به رنگ طوسی |
7 |
رؤساء، سرپرستان و مهندسان تعمیرات |
لباس دو تکه (کاپشن و شلوار) با رنگ زمینه سبز تیره |
8 |
سایر کارکنان تعمیرات |
لباس یکسره (بیلر سوت) به رنگ سبز تیره |
9 |
کارکنان تعمیراتی در کارگاههای تعمیرات و در ارتباط با ماشینهای تراش و سایر تجهیزات دوار |
روپوش و شلوار با رنگ سبز |
10 |
رؤساء، سرپرستان و مهندسین خدمات فنی |
لباس دو تکه (کاپشن و شلوار) با رنگ زمینه آبی و یقه سرآستین و زیپ کاپشن سفید |
11 |
کارکنان اداره بازرسی فنی |
لباسکار یکسره (بیلرسوت) به رنگ سفید |
12 |
کارکنان آزمایشگاه |
روپوش با رنگ سفید |
13 |
کارکنان تدارکات و انبارها |
لباسکار دو تکه (کاپشن و شلوار) به رنگ زمینه آبی و یقه و سرآستینی و زیپ کاپشن به رنگ طوسی |
14 |
کارکنان خانم که بنا به ضرورت شغلی در واحدهای عملیاتی تردد مینمایند |
لباسکار شامل مانتو و شلوار و مقنعه به رنگهای قید شده در این دستورالعمل با توجه به واحد مربوطه |
15 |
کلیه نفرات عملیاتی پیمانکار |
لباسکار یکسره (بیلرسوت) آبی رنگ آرم و نام شرکت پیمانکار بایستی در پشت لباس کار حک شده باشد |
16 |
پرسنل ایمنی پیمانکار |
لباسکار یکسره آبی، از جلیقه به رنگ قرمز که در پشت و روی آن عبارت ایمنی نوشته شده باشد و همچنین از بازوبند ایمنی استفاده نمایند |
17 |
پیمانکاران مدیریت یا MC |
لباسکار یکسره (بیلرسوت) سفید رنگ که در پشت لباس آرم و نام شرکت حک شده باشد استفاده نمایند |
18 |
کلیه پرسنل مشاوران طرح |
لباسکار یکسره (بیلرسوت) سفید رنگ که در پشت آن آرم و نام شرکت حک شده باشد، استفاده نمایند |
پیش بندهای حفاظتی:
پیش بند از جمله تجهیزات حفاظت از بدن در برابر پاشش مواد میباشند. جنس پیش بند با توجه به شرایط استفاده از آن جنس نایلونی (پیشگیری از ریزش آب) ، چرمی (جهت پیشگیری از ریزش پلیسه جوشکاری) ، سربی (جهت حفاظت در برابر پرتوهای رادیو اکتیو) ، پلی وینیل کلراید (جهت حفاظت از مواد شیمیایی) و... انتخاب میشود.
در استفاده از پیش بند رعایت مقررات ایمنی زیر ضروری است:
1. استفاده کارگران از هر گونه پیش بند در مقابل قطعات دوار و متحرک ماشین آلات و همچنین در مجاورت آنها ممنوع میباشد.
2. چنانچه در مقابل و یا در مجاورت قطعات دوار و متحرک ماشینها استفاده از پیش بند ضروری باشد، باید پیش بندهای مذکور دو تکه باشد بطوری که پایین تنه از قسمت بالا تنه مجزا بوده و بطوری بسته شود که چنانچه بطور اتفاقی قسمتی از آن را ماشین در حال کار بگیرد، فوراً و به سهولت باز شده و خطری متوجه کارگر نگردد.
3. پیش بند مخصوص کارگرانی که در مقابل شعله و یا آتشهای بدون حفاظ کار میکنند بایستی تمام سینه را بپوشاند و از جنسی تهیه شود که در برابر آتش کاملاً مقاومت داشته باشند.
4. پیش بند کارگرانی که با مایعات خورنده مثل اسیدها و مواد قلیایی سوزاننده کار میکنند بایستی از لاستیک طبیعی یا مصنوعی و یا از مواد دیگری تهیه شود که در مقابل این مایعات مقاوم بوده و تمام سینه را بپوشاند.
لباسهای با قابلیت دید بالا (High Visibility Clothing):
جلیقههای شبــرنگ دار ـ فسفــری
این گونه لباسها به منظور پیشگیری از حوادث ناشی از ضربه و برخورد و به صورت ژاکت، بلوز شلوار با توجه به نوع محل کاربرد، به رنگهای براق و از جنسهای مختلف ساخته شده و امکان رویت فرد را در شرایط مختلف آب و هوایی و ساعات مختلف شبانه روز فراهم میکنند.
در انتخاب این لباسها علاوه بر ارزیابی ریسکهای ضربه و برخورد، لازم است مواردی نظیر شرایط کاری گرم یا سرد، وضعیت هوا (آفتاب، مه، باران، برف و... ) و روشنایی نیز مورد توجه قرار گیرد.
رانندگان لیفتراک و جرثقیل، کارگران حاشیه جاده و خطوط لوله و نیز کارکنانی که مسئول واکنش در شرایط اضطراری هستند، از جمله کسانی هستند که به این لباسها نیاز دارند.
دسته بندیهای مختلفی برای این لباسها ارائه شده است، از آن جمله میتوان به دسته بندی استاندارد استرالیایی AS4602 اشاره نمود:
- استاندارد لباسکار با قابلیت دید بالا (کلاس D) تنها برای کار روزانه در فضای باز استفاده میشود و از مواد فلورسنت یا سایر مواد غیر منعکس کننده (Non – Retro reflective material ) تهیه میشود.
- استاندارد لباسکار با قابلیت دید بالا (کلاس N) تنها برای کار شبانه استفاده میشود و از مواد منعکس کننده (Retro reflective material ) (شبــرنگ) روی زمینهای معمولی تهیه میشود.
- استاندارد لباسکار با قابلیت دید بالا (کلاس D/N )
برای کار روزانه و شبانه استفاده میشود و از ترکیب مواد فلورسنت و منعکس کننده تهیه میشود.
این لباسها نیز همانند سایر تجهیزات حفاظت فردی باید مطابق با راهنماییهای تولید کننده، انبار شوند و به صورت دورهای به منظور حصول اطمینان از قرار داشتن در شرایط مناسب مورد بازرسی (توسط مسئولین ایمنـی) قرار گیرند